Bảo tàng Chăm

    1. Chào mừng bạn đến với Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    2. Lịch sử Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    3. Hợp tác quốc tế

Chào mừng bạn đến với Bảo tàng Điêu khắc Chăm

Bảo tàng Điêu khắc Chăm được xây dựng từ năm 1915 và chính thức khánh thành vào đầu năm 1919. Thật ra, hơn 20 năm trước đó, người ta đã tập trung về địa điểm này nhiều hiện vật điêu khắc Chăm được tìm thấy trong vùng Đà Nẵng, Quảng Nam và các tỉnh lân cận. Một bức ảnh chụp vào đầu thế kỷ XX cho thấy địa điểm được chọn để tập trung các hiện vật là một gò đất có nhiều cây lớn, các mảng đài thờ, tượng đá được xếp đặt rải rác ngoài trời.

Hình ảnh Bảo tàng Điêu khắc Chăm trước năm 1936 

 Việc thu thập những tác phẩm điêu khắc Chăm bắt đầu từ những năm cuối thế kỷ XIX  được thực hiện bởi những người Pháp yêu ngành khảo cổ học, đặc biệt là của những người làm việc cho Trường Viễn Đông Bác Cổ của Pháp ( L' École francais d' Éxtrême - Orient, viết tắt là EFEO) và những đồng nghiệp Việt Nam. Từ đầu thế kỷ XX, một số hiện vật điêu khắc Chăm đã được chuyển đi Pháp, một số khác được chuyển ra Bảo tàng tại Hà Nội và Bảo tàng tại Sài Gòn, nhưng phần nhiều những tác phẩm tiêu biểu vẫn còn để lại tại Đà Nẵng. Ý tưởng về xây dựng ở Đà Nẵng một nhà bảo tàng cho các tác phẩm điêu khắc Chăm đã manh nha từ năm 1902 với một đề án của Khoa Khảo cổ của EFEO. và tòa nhà đầu tiên của bảo tàng được chính thức hoàn thành 17 năm sau đó theo thiết kế của hai kiến trúc sư người Pháp là Delaval và Auclair. 
Bảo tàng Điêu khắc Chăm ngày nay

  Quá trình xây dựng đề án và vận động để đề án được thực hiện có sự đóng g óp lớn của Henri Parmentier, chuyên gia khảo cổ của EFEO và là một trong những người đầu tiên có đóng góp quan trọng trong việc sưu tầm, nghiên cứu di sản văn hóa Chăm. Toàn bộ toà nhà và phong cách kiến trúc ban đầu của bảo tàng vẫn còn giữ lại cho đến ngày nay mặc dầu đã trải qua hai lần mở rộng quan trọng.

Ngày 02 tháng 7  năm 2007, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng có Quyết định số 5070/QĐ-UBND về việc thành lập Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng, là một đơn vị độc lập với Bảo tàng Đà Nẵng, trực thuộc Sở Văn hóa - Thông tin, nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Đà Nẵng.

    1. Chào mừng bạn đến với Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    2. Lịch sử Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    3. Hợp tác quốc tế

Lịch sử Bảo tàng Điêu khắc Chăm

Bảo tàng Điêu khắc Chăm được chính thức khánh thành vào đầu năm 1919. Thật ra, hơn 20 năm trước đó, người ta đã tập trung về địa điểm này nhiều hiện vật điêu khắc Chăm được tìm thấy trong vùng Đà Nẵng, Quảng Nam và các tỉnh lân cận. Một bức ảnh chụp vào đầu thế kỷ XX cho thấy địa điểm được chọn để tập trung các hiện vật là một gò đất có nhiều cây lớn, các mảng đài thờ, tượng đá được xếp đặt rải rác ngoài trời.

 

Việc thu thập những tác phẩm điêu khắc Chăm bắt đầu từ những năm cuối thế kỷ XIX  được thực hiện bởi những người Pháp yêu ngành khảo cổ học, đặc biệt là của những người làm việc cho Trường Viễn Đông Bác Cổ của Pháp ( L' École francais d' Éxtrême - Orient, viết tắt là EFEO) và những đồng nghiệp Việt Nam. Từ đầu thế kỷ XX, một số hiện vật điêu khắc Chăm đã được chuyển đi Pháp, một số khác được chuyển ra Bảo tàng tại Hà Nội và Bảo tàng tại Sài Gòn, nhưng phần nhiều những tác phẩm tiêu biểu vẫn còn để lại tại Đà Nẵng. Ý tưởng về xây dựng ở Đà Nẵng một nhà bảo tàng cho các tác phẩm điêu khắc Chăm đã manh nha từ năm 1902 với một đề án của Khoa Khảo cổ của EFEO. và tòa nhà đầu tiên của bảo tàng được chính thức hoàn thành 17 năm sau đó theo thiết kế của hai kiến trúc sư người Pháp là Delaval và Auclair. Quá trình xây dựng đề án và vận động để đề án được thực hiện có sự đóng góp lớn của Henri Parmentier, chuyên gia khảo cổ của EFEO và là một trong những người đầu tiên có đóng góp quan trọng trong việc sưu tầm, nghiên cứu di sản văn hóa Chăm. Toàn bộ toà nhà và phong cách kiến trúc ban đầu của bảo tàng vẫn còn giữ lại cho đến ngày nay mặc dầu đã trải qua hai lần mở rộng quan trọng.

Lần mở rộng thứ nhất được tiến hành vào những năm đầu thập kỷ 1930, hoàn thành vào năm 1936. Đó là việc xây dựng thêm hai phòng trưng bày hai bên, thẳng góc về phía trước của tòa nhà cũ, nhằm đủ chỗ để trưng bày thêm những hiện vật mới được thu thập về trong những năm 1920, 1930.  Theo ý tưởng của Henri Parmentier,  hiện vật được phân loại để trưng bày theo nguồn gốc địa điểm nơi chúng được phát hiện hoặc khai quật. Không gian của toà nhà bảo tàng gần 1000 m2 đã được bố trí thành những khu vực trưng bày, tạm gọi tên như sau: Phòng Mỹ Sơn - Quảng Trị, Phòng Trà Kiệu, Phòng Đồng Dương, Phòng Tháp Mẫm và các hành lang Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Kon Tum. Ngoài ra còn có một phòng nhỏ làm kho. Cách bố trí không gian trưng bày này cơ bản vẫn được duy trì cho đến hiện nay.

Lần mở rộng thứ hai là việc xây thêm một toà nhà hai tầng ở phía sau khu nhà cũ, với diện tích sử dụng khoảng 2.000 m2 dành cho việc trưng bày và hơn 500 m2 dành làm kho, xưởng phục chế và phòng làm việc. Tại tầng 1 của khu nhà mới này hiện đang trưng bày những hiện vật trước đó còn để trong kho và một số hiện vật sưu tầm được sau năm 1975. Tầng 2 trưng bày về văn hóa Chăm đương đại bao gồm sưu tập về trang phục, nhạc cụ và hình ảnh lễ hội của đồng bào dân tộc Chăm.



Trước năm 2007, Bảo tàng Điêu khắc Chăm là một bộ phận của cơ quan Bảo tàng Đà Nẵng. Ngày 02 tháng 7  năm 2007, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng có Quyết định số 5070/QĐ-UBND về việc thành lập Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng, là một đơn vị độc lập với Bảo tàng Đà Nẵng, trực thuộc Sở Văn hóa - Thông tin, nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Đà Nẵng.

    1. Chào mừng bạn đến với Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    2. Lịch sử Bảo tàng Điêu khắc Chăm
    3. Hợp tác quốc tế

Hợp tác quốc tế

• Pháp

 
      Trong những năm 1990, Hiệp hội những người bạn Đông phương của Pháp (AFAO) và Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp (EFEO) đã tài trợ cho việc xuất bản một cuốn catalogue mới về Bảo tàng ĐK Chăm. Cuốn catalogue đã được ấn hành lần đầu tiên bằng tiếng Pháp vào năm 1997.

     Sau chuyến thăm của Chủ tịch nước Trần Đức Lương đến Cộng hòa Pháp vào tháng 10 năm 2002, một chương trình hợp tác về văn hóa đã được thống nhất giữa hai Chính phủ. Trong khuôn khổ của chương trình này, Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng đã gửi nhiều hiện vật tham gia cuộc triển lãm "Kho tàng nghệ thuật Việt Năm: Điêu khắc Champa" tại Bảo tàng Guimet, Paris, từ 11/10/2005 đến 09/01/2006.
  
  
Bảo tàng Điêu khắc Chăm hiện đang tham gia dự án bảo quản và trưng bày với nguồn tài trợ của "Quỹ đoàn kết ưu tiên - phát huy di sản bảo tàng" của Pháp và của Chính phủ Việt Nam, đang tiến hành cùng với 4 bảo tàng khác của Viêt Nam. (Bảo tàng dân tộc học Hà Nội, Bảo tàng lịch sử Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh, Bảo tàng chứng tích chiến tranh tại thành phố Hồ Chí Minh và Bảo tàng Đắc Lắc).

 • Nhật Bản: 

      Tổ chức Toyota Foundation và một số trường Đại học của Nhật Bản đã tài trợ cho đề tài hợp tác nghiên cứu các tháp Chăm và đã tặng cho Bảo tàng Điêu khắc Chăm một bộ ảnh chụp các di tích Chăm tại Việt Nam.

 • Úc

     Từ năm 1997, Trường Đại học Tây Sydney và Bảo tàng New South Wales (Úc) thiết lập quan hệ và cử nhiều đoàn chuyên gia đến nghiên cứu, hỗ trợ đào tạo tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm.

 • Hoa Kỳ

      Năm 2005, Quỹ của Đại sứ (Hoa Kỳ) dành cho bảo tồn văn hóa (Ambassador's Fund for Cultural Preservation) đã tài trợ cho Bảo tàng Điêu khắc Chăm thực hiện chương trình nghiên cứu về văn hóa Chăm đương đại. Kết quả của chương trình là bộ sưu tập hiện vật và hình ảnh về lễ hội, nhạc cụ, trang phục Chăm hiện đang trưng bày tại Bảo tàng.
    
Hội Châu Á (Hoa Kỳ) đang xúc tiến các thủ tục mượn một số hiện vật của Bảo tàng Điêu khắc Chăm  (cùng với các hiện vật của các Bảo tàng khác của Việt Nam) để tổ chức cuộc trưng bày "Nghệ thuật cổ Việt Nam" tại thành phố New York và thành phố Houston trong năm 2009.

 • Các quốc gia châu Âu (EU)

    Bảo tàng Điêu khắc Chăm gửi 2 hiện vật tham gia Triển lãm " Việt Nam - Quá khứ và Hiện tại" tại Bảo tàng Nghệ thuật và Lịch sử Hoàng gia Brussels, Bỉ và Bảo tàng Dân tộc học Vienne, Áo từ tháng 6/2003 đến tháng 10/2004.

• Ấn Độ 

      Năm 2004, Bảo tàng Điêu khắc Chăm đã cử một cán bộ tham gia khóa đào tạo về tiếng Anh và văn hóa Ấn Độ tại Viện Ngôn ngữ Hyderabad (Ấn Độ) trong chương trình tài trợ của Chính phủ Ấn Độ.
 
      Năm 2008, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phê duyệt đưa Bảo tàng Điêu khắc Chăm vào danh sách những bảo tàng tham gia Chương trình trao đổi văn hóa giữa Việt Nam và Ấn Độ. Các nội dung cụ thể của chương trình sẽ được triển khai trong thời gian tới. 

• Campuchia 

     Trong chương trình hợp tác với Pháp, Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng đã tiếp nhận các cán bộ bảo quản của Bảo tàng quốc gia Nông – Pênh đến làm việc tại xưởng bảo quản, cùng tham gia phục chế và trao đổi kinh nghiệm với cán bộ chuyên môn của Bảo tàng Chăm về công tác bảo quản, phục chế hiện vật đá.



Tham quan Bảo tàng Chăm

Danh sách trang bảo tàng chăm